Diagnoza w OSL:
W procesie organizowania społeczności lokalnej, niezwykle ważna jest diagnoza, szczególnego znaczenia nabiera uczestniczące badanie - działanie (participatoryactionresearch), którego istotą jest partnerstwo łączące badacza i badanych.
W tym ujęciu badacz, poznaje badaną rzeczywistość, poprzez uczestnictwo w cyklach jej życia, obserwując od środka zachodzące w niej procesy, interakcje, mechanizmy kierujące postępowaniem ludzi. Uczestniczenie w badanej rzeczywistości umożliwia jej stałe obserwowanie, prowadzenie rozmów/wywiadów z ludźmi, i co za tym idzie, ułatwia dociekanie przyczyn danej sytuacji, postaw, poglądów, stosunku do różnych spraw czy określonych wartości. Stwarza zatem szansę na lepsze poznanie i zrozumienie badanych podmiotów oraz motywów ich działania/postępowania i jest niepowtarzalną okazją do identyfikacji z problemem, troskami, nadziejami, możliwościami oraz radościami występującymi w danej społeczności. (Marynowicz-Hetka, 2006, s. 153).
Diagnoza społeczna to badanie społeczności lokalnej, które służy poznaniu jej potrzeb i oczekiwań. Celem diagnozy jest poznanie potrzeb, oczekiwań i problemów społecznych. Przeprowadzając diagnozę, należy sięgać do wiedzy i doświadczeń ludzi tworzących społeczność, ekspertów, a także organizacji i instytucji związanych z daną społecznością.
Diagnoza to proces badania oraz analizy sytuacji danej społeczności, zarówno pod względem jej potencjału, jak i potrzeb oraz problemów, w tym ich przyczyn, przejawów i skutków.
Diagnoza stanowi punkt wyjścia do planowania działań praktycznych.
Celem badania nie jest samo badanie, ale ulepszanie rzeczywistości, a więc podjęcie działania. Tak rozumiane podejście określamy jako badania aktywizujące lub "badanie i działanie" (action research).
Dzięki diagnozie:
masz możliwość lepiej poznać swoją okolicę, lokalną społeczność, jej specyfikę, potrzeby, zasoby i problemy;
rozpoznasz i być może zapoczątkujesz sieć współpracy, ewentualnych zależności, wpływów;
dowiesz się kto jest liderem lokalnym, aktywistą, kto w społeczności pełni znaczące i wpływowe funkcje, jakie podmioty są ważne, kluczowe;
zdasz sobie sprawę z ewentualnego ryzyka, zagrożeń jakie mogą towarzyszyć twoim działaniom.
Zdiagnozowanie i zbadanie tych i innych problemów oraz uświadomienie ich mieszkańcom jest więc punktem wyjścia do wspólnego działania.
Rzetelnie i odpowiednio wcześnie zrobiona diagnoza pozwala uniknąć wielu błędów. Nieznajomość prawdziwych potrzeb społeczności lokalnej, może spowodować, że nawet najlepszy projekt, skazany będzie na porażkę, niepowodzenie. W planowaniu działań najważniejsze jest rozpoznanie potrzeb społeczności lokalnej.
Siłą sprawczą zmiany jest odnalezienie i zaktywizowanie potencjału środowiska poprzez rozpoczęcie współpracy.
Podsumowując - aby dobrze zrealziować działania, w którym wezmą udział mieszkańcy, konieczna jest dobrze przeprowadzona diagnoza, zwana również mapą zasobów i potrzeb!!!
Mapa zasobów i potrzeb jest jednym z czterech komponentów procesu Organizowania Społeczności Lokalnej (OSL).
Zdiagnozowanie i zbadanie zasobów, potecjałów, ale też potrzeb i problemów jest punktem wyjścia do wspólnego działania.
Możliwe narzędzia wykorzystywane do badań w działaniu:
- Rozmowa
- Wywiad indywidualny
- Rozmowa grupowa
- Fokus lub wywiad grupowy
- Spacer z aparatem
- Spacer badawczy
- Akcje animacyjne (np. pytanie na sznurku)
- Obserwacja
- Obserwacja uczestnicząca itp.
Diagnoza wybranych problemów społecznych Gminy Dopiewo
Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL i firma Lokalne Badania Społeczne przeprowadziły badanie ilościowe i jakościowe na zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Dopiewie.
Głównym celem wspomnianego przedsięwzięcia było określenie skali występowania wybranych problemów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki uzależnień i innych zachowań ryzykownych.
Wyniki i rekomendacje z badania posłużą do planowania działań profilaktycznych oraz monitorowania skali problemów uzależnień w środowisku lokalnym, m.in. poprzez ocenę aktualnego stanu problemów alkoholowych na różnych płaszczyznach (np. picie młodzieży, leczenie uzależnienia od alkoholu, przeciwdziałanie przemocy, profilaktyka szkolna i środowiskowa, zmiany na rynku napojów alkoholowych, marketing alkoholowy).
Uzyskany obraz jest wielowątkowy, wielopłaszczyznowy, a także – ze względu na możliwość zestawienia i porównania opinii różnych grup respondentów – wieloperspektywiczny („zasada WWW”).
Raport pdf
Diagnoza potrzeb i potencjału społeczności lokalnej
Diagnoza do pobrania w wersji PDF: Diagnoza potrzeb i potencjału społeczności lokalnej pod kątem usług społecznych w Gminie Dopiewo
Firma Lokalne Badania Społeczne przeprowadziła badanie ilościowe i jakościowe na
zlecenie Ośrodka Pomocy Społecznej w Dopiewie. Głównym celem wspomnianego
przedsięwzięcia było przeprowadzenie diagnozy potencjału i potrzeb pod kątem usług
społecznych w Gminie Dopiewo. Zrealizowany został cykl badawczy z zastosowaniem
różnych, wzajemnie powiązanych metod i technik badawczych.
